Dosuszanie fasoli po zbiorze

Fasola uprawiana w Polsce ma bardzo duże znaczenie gospodarcze.

Jako jedna z roślin strączkowych jest chętnie uprawiana w następujących rejonach:

• rejon południowej Lubelszczyzny; okolice Rzeszowa, Jarosławia i Przemyśla;
• rejon poznańsko-pomorsko-łódzki;
• rejon centralny - środkowa Polska;
• rejon krakowski - okolice Tarnowa, Dąbrowy Tarnowskiej i Bochni.

Zbiór fasoli w większości rejonów jest już zakończony, a do zbioru została jedynie fasola wielokwiatowa odmiany biczykowej. Opóźnienia w zbiorze fasoli wynikły głównie z opóźnionego (w tym roku o około dwa tygodnie) sezonu wegetacyjnego.

Fasolę od wielu lat wykorzystuje się na tzw. rynek świeży, do przetwórstwa, do produkcji konserwowej, mrożonek i dań gotowych.

Fasola jest rośliną ciepłolubną - wymaga stanowiska słonecznego i osłoniętego. Nasiona kiełkują w temperaturze gleby powyżej 10°C. Opóźniona wegetacja - jaka miała miejsce w tym roku - wpłynęła niekorzystnie na wzrost i dojrzewanie fasoli, dlatego zbiór jest ryzykowny i wymaga dużej cierpliwości i większych nakładów pracy.

Do uprawy na suche nasiona wykorzystuje się fasolę zwykłą (Phaseolus vulgaris) i fasolę wielokwiatową (Phaseolus coccineus). Oba gatunki różnią się wymaganiami co do temperatury uprawy. Fasola wielokwiatowa ma mniejszą wrażliwość na niższe temperatury. Optymalne warunki dla fasoli są wtedy, gdy średnia temperatura w czerwcu wynosi 16,5°C, w lipcu 18°C, a w sierpniu (gdzie zawiązuje się większość strąków) 17°C. Wymagania wodne obu gatunków są na podobnym poziomie.

Zbiór fasoli powinien odbywać się w warunkach suchej i lekko wietrznej pogody - ale z uwagi na produkcję „pod chmurką” nie zawsze jest to możliwe. W warunkach wilgotnej i deszczowej pogody dosuszanie strąków i całych roślin jest bardzo trudne. Zbiór fasoli zwykłej odbywa się w drugiej i trzeciej dekadzie sierpnia, a wielokwiatowej o około dwa tygodnie później, tj. około połowy września. Rośliny są wyrywane z korzeniami lub ścinane i rozkładane na tyczkach lub konstrukcjach do suszenia (np. tzw. „kozły”), gdzie mogą schnąć około 3-5 tygodni. Można także - zwłaszcza gdy wilgotna pogoda się przedłuża - zebrać rośliny i pozostawić ich w stanie rozłożonym pod wiatami i innym przewiewnym, zadaszonym miejscu. Ostateczne dosuszanie przed omłotem można wykonać w tzw. suszarniach podłogowych, gdzie ciepły strumień powietrza dosusza rośliny.

tekst i zdjęcie: Małgorzata Miłek