Jak zwalczyć uciążliwy perz? To pytanie nurtuje wielu rolników i ogrodników. Perz może stać się uciążliwym problemem na polach i w ogrodach.
Perz jest chwastem wieloletnim, który wytwarza rozłogi, przez co jego zwalczanie jest bardzo trudne i pracochłonne. Dodatkowym problemem utrudniającym zwalczanie perzu jest wyjątkowa wytrzymałość tego chwastu na niekorzystne warunki atmosferyczne i glebowe. Perz bardzo dobrze rozwija się na każdych glebach, oprócz tych bardzo suchych i piaszczystych. Jest to dość duży problem przede wszystkim przy uprawie roślin rolniczych, ponieważ perz konkuruje z innymi roślinami o wodę i cenne składniki mineralne, przez co hamuje ich wzrost i obniża plony. Perz właściwy jest rośliną silnie konkurencyjną i według ogólnych szacunków stanowi zagrożenie dla większości gruntów ornych. Jedna roślina, w czasie okresu wegetacyjnego, jest w stanie wytworzyć rozłogi, które mają ogromny wpływ na nasze uprawy. Roślina ta wytwarza fitotoksyczne związki hamujące rozwój m.in. pszenicy i żyta. Według badań nad szkodliwością gospodarczą perzu 170 jego pędów na m2 jest w stanie obniżyć plonowanie jęczmienia aż o 30%. Próg szkodliwości dla tej rośliny jest zróżnicowany i zależny od gatunku rośliny uprawnej, jednak uśredniając wartość ta wynosi 15 pędów na m2. Perz właściwy jest żywicielem pośrednim groźnych szkodników, takich jak ploniarka zbożówka.
Perz właściwy [fot. M. Miłek]
Perz można zwalczać mechanicznie, jak też chemicznie herbicydami. Najlepiej, zwłaszcza przy dużym jego nasileniu, stosować obie metody. Walka mechaniczna polega na wykonaniu 15-20 cm orki, a następnie wydostanie rozłogów na powierzchnię pola kultywatorem o sprężystych łapach i broną. Po przeschnięciu zgrabia się je bronami, dodatkowo przesusza i wyschnięte zbiera z pola. Chemicznie najlepsze wyniki uzyskuje się zwalczając go w okresie poza wegetacyjnym totalnym herbicydem. Walka chemiczna odpowiednim środkiem, jest najbardziej skuteczna, we wczesnej fazie rozwoju części nadziemnej perzu (do 10-15 cm wysokości), kiedy pocięte wcześniej rozłogi (np. broną talerzową) wytworzą 4-6 liści. Jeszcze lepsze wyniki uzyskuje się, dzieląc zalecaną dawkę herbicydu na połowę i stosując dwukrotny oprysk w odstępach 3-4 tygodni. Podczas wykonywania zabiegów chemicznych należy bezwzględnie przestrzegać szczegółowych zaleceń zawartych na etykiecie preparatów odnośnie upraw, dawek, terminu oraz ogólnych zaleceń.
Perz jest uciążliwym chwastem, ale regularne monitorowanie i skuteczne zwalczanie mogą pomóc utrzymać jego populację pod kontrolą.
Zwalczanie perzu może być wyzwaniem, ale z odpowiednim podejściem i narzędziami można skutecznie pozbyć się tego chwastu. Regularna pielęgnacja swojego pola i szybka reakcja, to podstawa w zwalczeniu uciążliwego chwastu. Walka z perzem jest długa i uciążliwa, ale podobnie jak w przypadku innych chwastów, bardzo duże znaczenie ma profilaktyka. W przypadku perzu bardzo dobrym zabezpieczeniem przed jego wystąpieniem jest dobrze ułożony płodozmian.
Weronika Farys