Na tłusty czwartek - pączki opatowskie od Szarego

Tradycja wypieku pączków na ziemiach polskich pojawiła się w XIX wieku. Z biegiem czasu stała się symbolem święta - tłustego czwartku, który rozpoczyna ostatni tydzień karnawału. Zjedzenie tego dnia przynajmniej jednego pączka przynosi szczęście, więc w każdym domu zwyczaj ten do dziś jest kultywowany.

Pączek opatowski wypiekany jest w cukierni „U Szarego” od 1966 roku tą samą tradycyjną metodą, przy zastosowaniu naturalnych surowców wysokiej jakości. We wniosku o wpis na listę produktów tradycyjnych czytamy o sposobie jego wytwarzania:

„W letnim mleku rozcieramy drożdże i odstawiamy. Żółtka ucieramy na puszystą masę, dodajemy do przesianej mąki, następnie szczyptę soli, wyrośnięte drożdże i wyrabiamy aż będzie odchodziło od ręki. Gdy ciasto będzie pulchne i jednolite dodajemy ciepłe roztopione masło i ponownie wyrabiamy, aż składniki się połączą. Przykrywamy ściereczką i ustawiamy w ciepłym miejscu, pozbawionym przewiewów. Gdy ciasto podwoi objętość wykładamy na stolnicę posypaną mąką, dzielimy na porcje, rozpłaszczamy na dłoni, wkładamy powidła, formujemy zgrabny pączek, układamy na posypanej mąką stolnicy, miejscem złączenia do dołu. Gdy pączki podwoją swoją objętość, smażymy małymi partiami, na rozgrzanym smalcu, rumieniąc z obu stron. Wyjmujemy łyżką cedzakową na tacę. Posypujemy cukrem lub lukrujemy”.

Pączki opatowskie nadziewane są marmoladą śliwkową lub różaną, którą dodaje się do pączka przed samym smażeniem, dzięki czemu pączek przesiąka jej aromatem.

Rodzinna Cukiernia „U Szarego” jest jednym z najstarszych zakładów cukierniczych w regionie. Produkty cukiernicze, a szczególnie pączki cieszą się uznaniem wśród mieszkańców Opatowa, ale są też znane w różnych stronach Polski. Wraca po nie każdy, kto choć raz posmakował tego opatowskiego specjału.

Pączek opatowski uznany został za tradycyjny w 2011 roku przez kapitułę konkursu wojewódzkiego „Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów”, gdzie otrzymał I nagrodę. W 2014 roku został wpisany na listę produktów tradycyjnych województwa świętokrzyskiego w kategorii wyroby piekarnicze i cukiernicze. A w 2015 roku trafił na szlak kulinarny Świętokrzyska Kuźnia Smaków, stając się słodką wizytówką regionu.

Więcej o tym i innych produktach można się dowiedzieć zaglądając na strony internetowe:       

• www.swietokrzyskakuzniasmakow.pl
• www.gov.pl/web/rolnictwo/woj-swietokrzyskie

Anna Michalska