Nawożenie sałaty

Sałata jest rośliną o słabo rozwiniętym systemie korzeniowym. Do prawidłowego wzrostu i plonowania potrzebuje podłoża żyznego, o uregulowanych stosunkach wodno-powietrznych. Jest bardzo wrażliwa na zasolenie.

Zapotrzebowanie na azot zależy od fazy rozwojowej i okresu uprawy sałaty. Przenawożenie azotem, u odmian o czerwonej barwie liści, powoduje większe nasycenie czerwienią młodych liści. Odmiany o zielonych liściach mają pęcherzykowate, mocno zielone liście, które mogą nawet ulegać różnym deformacjom. Przed sadzeniem sałaty najczęściej stosujemy saletrę amonową, saletrę wapniową lub saletrzak. Pogłównie, minimum 14 dni przed zbiorem, możemy stosować oprysk 1% roztworem mocznika w dawce od 400 do 600 l/ha.

Odmiany sałaty o zielonej i czerwonej barwie (fot. M. Miłek)

Fosfor jest szczególnie ważny w fazie siewek i rozsady, gdyż stymuluje wzrost i formowanie główek. U roślin uprawianych wczesną wiosną obserwujemy niedobory tego pierwiastka, pomimo optymalnej jego zawartości w glebie. Dzieje się tak dlatego, że gleba jest zbyt zimna. Aby fosfor był pobrany przez rośliny, gleba musi mieć temperaturę co najmniej 12°C. Przy niedoborze fosforu rośliny gorzej wiążą główki, a liście są zgrubiałe i wyprostowane. Odmiany roślin o czerwonych, karminowych liściach są mniej intensywnie wybarwione, natomiast u odmian zielonych obserwujemy brązowo-fioletowe przebarwienia. Optymalna dawka fosforu wynosi od 50 do 75 kg P₂O₅/ha jesienią w roku poprzedzającym uprawę sałaty.

Nawożenie potasem stosuje się w tym samym czasie, co fosforem. Potas odpowiada za gospodarkę wodną w roślinach, a więc płynne pobieranie wody i składników pokarmowych z podłoża.  Przy niedoborze potasu możemy zaobserwować odbarwienia liści z koloru ciemnozielonego na żółty. Ponadto rośliny mają bardziej wzniesiony pokrój, mogą wystąpić chlorotyczne plamy i nekrozy na wierzchołkach starszych liści.

Niezmiernie ważny dla rozwoju sałaty jest magnez. To główny składnik chlorofilu, decydujący o prawidłowym wybarwieniu liści. Pierwsze objawy niedoboru pojawiają się na starszych liściach w postaci żółknięć miedzy nerwami. Przy dłużej utrzymującym się niedoborze tego składnika, chlorozy miedzy nerwami pojawiają się także na młodych liściach. Z czasem stają się chropowate, a w dalszym czasie pojawiają się nekrozy i liść zamiera. Pobieranie magnezu jest utrudnione, jeśli przenawozimy podłoże potasem i wapniem.

Wapń natomiast wzmacnia tkanki roślinne, uodparniając je na trudne warunki uprawowe. Umożliwia prawidłowy rozwój systemu korzeniowego. Prawidłowo wzmocnione ściany komórkowe ograniczają ich zapadanie się w wyniku wystąpienia niekorzystnych czynników środowiska. Niedobory wapnia obserwujemy, gdy sałata rośnie w kwaśnym, suchym lub nadmiernie uwilgotnionym podłożu. Wysoka temperatura i nadmiar azotu, potasu i magnezu utrudniają pobieranie wapnia. Najczęstszym objawem niedoboru wapnia jest tipburn, czyli brzegowe zamieranie wierzchołków liści, co jest skutkiem ograniczonego transportu tego pierwiastka w roślinie. Innym objawem jest zahamowany rozwój wierzchołkowych liści oraz brązowoszare punkty pojawiające się u młodych, a następnie starszych liści.

Anna Łukasiewicz