Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach Modliszewice, ul. Piotrkowska 30, 26-200 Końskie

Strona główna/Informacje i porady/Światowy Dzień Wody. Jak oszczędzać wodę w glebie?

Światowy Dzień Wody. Jak oszczędzać wodę w glebie?

2020-03-24

22 marca każdego roku obchodzimy Światowy Dzień Wody. Został on ustanowiony podczas Konferencji ds. Środowiska i Rozwoju Narodów Zjednoczonych (UNCED) w 1993 roku. Przedsięwzięcie ma na celu uświadomienie nam, jak wielkim problemem jest brak wody, jak wielką rolę woda odgrywa i jak drastycznie maleją jej zasoby na Ziemi.

Nasz kraj posiada jedne z najmniejszych zasobów wody w Europie. Szacuje się, iż są one nawet trzykrotnie mniejsze, niż średnia na Starym Kontynencie. W ostatnich kilku latach doszło również realne zagrożenie długotrwałą suszą związaną z niekorzystnym przebiegiem warunków pogodowych (ciepłe i bezśnieżne zimy, upalne lata). Dlatego jest to dobry moment, aby zwrócić uwagę na to, jak najlepiej wykorzystywać wodę, która jest dostępna i przetrzymywana w glebie.

Co można zrobić w naszych realiach? Jakie są dostępne działania?

Zobaczmy, jaka jest obecnie sytuacja: klimat i środowisko się zmieniają. Ale sami, także jako rolnicy, do tego doprowadzamy. To nie klimat się zmienia - to my zmieniamy klimat. Jak wygląda dzisiejsza wieś? Została zdominowana przez monokultury. Miedze, rowy i zadrzewienia zostały zlikwidowane. Gleba, jako żywy organizm, jest z roku na rok degradowana. Jej odczyn i zawartość substancji organicznych się obniża. Wszystko to doprowadza do degradacji i erozji skutkującej mniejszymi możliwościami gromadzenia wody.

Co w takim razie musimy zrobić? Po pierwsze - odwrócić niekorzystne zmiany. Oczywiście, nawet gdybyśmy wdrożyli wszystko, co możliwe, nie odwrócimy negatywnych zmian z roku na rok. Będzie to proces powolny, ale konieczny.

Należy wprowadzić:

  • ideę zakładania zadrzewień i zakrzaczeń śródpolnych. Zmniejszają one erozję wietrzną, zmniejszają straty wody związane z parowaniem, zmniejszają dobowe wahania temperatury;
  • zadarnione pasy na gruntach ornych, dzięki którym ograniczony jest spływ wód powierzchniowych i ograniczona erozja wodna gleby;
  • metody uprawy gleby oszczędzające wodę (w tym uprawę bezorkową);
  • systemy uprawy gleby zwiększające ilość substancji organicznej. Substancja organiczna ma zdolność do magazynowania wody. Aby zwiększyć jej zawartość w glebie, należy pozostawiać jak najwięcej resztek pożniwnych na polu, i je przyorywać. Sprzyja temu również wprowadzenie odpowiedniego płodozmianu;
  • większy udział roślin ozimych w strukturze zasiewów. Rośliny ozime wykorzystują wilgoć występującą jeszcze jesienią, a gdy nastaje okres suszy - jako lepiej rozwinięte - mają większą przewagę nad roślinami jarymi.

Wymienione działania są łatwe w realizacji. Dotychczasowe lata pokazują, że klimat nadal będzie się zmieniał. Na naszym obszarze temperatury będą osiągały rekordowe poziomy, a opady będą występowały pod postacią gwałtownych burz. Dlatego też musimy zwrócić uwagę na problem, jakim jest ograniczony dostęp do wody. Jeśli nic z tym nie zrobimy, to w przyszłości będziemy prowadzić gospodarkę tylko na terenach, gdzie istnieje nawadnianie (jak na zdjęciu poniżej). Poza tymi obszarami gleba będzie jałowa i nie będzie rodziła żadnych plonów.

Zdjęcie: www.google.pl/maps

Jarosław Nowak

Źródło:

  • www.eurodesk.pl/eurokalendarz/swiatowy-dzien-wody
  • www.kalendarzrolnikow.pl/5563/susza-dokucza-rolnikom-jak-lepiej-wykorzystac-kazda-krople-wody
udostępnij
do góry