Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach Modliszewice, ul. Piotrkowska 30, 26-200 Końskie

Strona główna/Informacje i porady/Warto uprawiać rośliny bobowate

Warto uprawiać rośliny bobowate

2018-08-13

Rolnictwo europejskie - w tym polskie - podlega procesom rozwojowym, wprowadzany jest postęp w agrotechnice: nowe odmiany, nawozy, środki ochrony, nowoczesna technika i nowe technologie. W planach rozwoju rolnictwa UE odchodzi się od modelu intensywnego rolnictwa, a jako najbardziej właściwy przyjmuje się model rolnictwa zrównoważonego, przyjaznego środowisku.

Ze względu na swoje zalety rośliny bobowate powinny odegrać ważną rolę w rozwoju rolnictwa zrównoważonego. Do roślin bobowatych (strączkowych) grubonasiennych zaliczamy: bobik, groch, soję, łubiny - biały. żółty i wąskolistny, wyki - kosmatą i siewną, seradelę oraz fasolę. Udział roślin strączkowych na ziarno w strukturze zasiewów w Polsce jest mały i wynosi 2,8 % (GUS 2016).

Rośliny bobowate mają wiele zalet. Wybrane z nich to:

  • Wiązanie azotu atmosferycznego przez bakterie współżyjące i udostępnianie go roślinom następczym. Ilość wiązanego azotu wynosi od 40 kg N do 200kg N /ha.
  • Zwiększenie zawartości substancji organicznej w glebie .Współczynnik reprodukcji +0,35.
  • Poprawa właściwości fizycznych gleby.
  • Zwiększenie biologicznej aktywności gleby oraz pozytywny wpływ na rozwój flory i fauny glebowej,
  • Podniesienie żyzności gleb, zwiększenie sekwestracji CO2 w glebie.
  • Spulchnianie podglebia i uruchamianie składników pokarmowych (P, K) z podglebia.
  • Przyczyniają się do ochrony gleb przed erozją.
  • Zwiększają plonowanie roślin następczych, przerywają monokultury zbożowe ograniczając liczbę chorób i szkodników - dlatego odgrywają też ważną rolę w integrowanej ochronie roślin.
  • Są źródłem pasz białkowych dla zwierząt.
  • Uprawiane w Polsce odmiany soi są wolne od GMO.
  • Stanowią ważny element pożywienia człowieka.
  • Pozytywna rola w środowisku - zmniejszają zanieczyszczenie wód związkami azotu.
  • Stanowią pożytki pszczele.

Uprawa roślin bobowatych pozwala na uzyskanie dodatkowej płatności do bobowatych grubonasiennych (strączkowych na ziarno) w systemie dopłat bezpośrednich. W 2017 r. kwota wynosiła 606,50 zł.

IUNG PIB Puławy wspólnie z AR Poznań prowadzi wieloletni program badawczy nad poprawą agrotechniki i wykorzystania roślin strączkowych w żywieniu zwierząt. Wydawane są broszury nt. nowoczesnych metod uprawy roślin strączkowych, które można nabyć w IUNG PIB Puławy. COBORU Słupia Wielka na swojej stronie internetowej publikuje wyniki doświadczeń oraz charakterystyki odmian, które mogą być przydatne w wyborze odmiany do uprawy.

Zwiększenie powierzchni uprawy roślin strączkowych pozwoliłoby zmniejszyć import śruty sojowej z odmian soi modyfikowanej genetycznie oraz zwiększenie produkcji własnych pasz białkowych.

Tab. 1. Wartość pokarmowa nasion niektórych roślin strączkowych

 

MJ EM /kg świnie

MJ EM/kg

drób

Białko

g/kg s .m.

Włókno

g/kg s .m.

Lizyna

g/100g białka

Metionina

g/100g biał.

P.Ś. Sojowa

14,3

11,2

490

80

5,8

1,4

Bobik

14,5

11,5

304

83

6,6

0,8

Groch

15,8

12,8

238

67

7,2

1,0

Łubin biały

14,7

9,5

336

89

4,9

0,8

Łubin żółty

14,0

9,4

443

157

5,0

0,7

Łubin wąskolistny

13,6

8,2

356

164

4,9

0,8

 

Tab. 2. Wartość pokarmowa zielonek z roślin strączkowych

Rodzaj zielonki

Sucha masa %

Białko ogólne % w s.m.

Włókno surowe % w s.m.

Łubiny

13-16

17-21

18-33

Bobik

17

17

26

Groch

18

17-18

18

Seradela

18

17

27

Wyka

19

21-22

27

Tab 3. Masa resztek pożniwnych i składników mineralnych roślin bobowatych uprawianych w plonie głównym

Roślina

Masa resztek poż t/ha

Masa składników mineralnych kg /ha

Korz.

Korz.+sł.

N

P

K

Ca

Mg

Bobik

2,08

6,88

77

5

132

36

14

Groch

0,83

4,01

59

5

55

55

8

Łubin wąskolistny

0,51

6,02

64

16

86

60

19

Łubin żółty

0,58

4,69

73

18

124

32

12

Soja

1,17

4,83

47

5

90

35

15

Krzysztof Domagała

udostępnij
do góry