Zakładanie sadu morelowego

Morela pospolita, m. zwyczajna (Prunus armeniaca L.) to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny różowatych, popularny w sadach podsandomierskich.

Stanowisko do założenia sadu morelowego powinno być odpowiednio przygotowane. Morela dobrze rośnie na glebie o pH 6,5-7,1. Rok przed posadzeniem drzewek należy wykonać analizę gleby z dwóch poziomów warstw - z warstwy ornej i podornej. Wyniki analizy wskażą na ewentualne uzupełnienie braków składników pokarmowych w glebie. W przypadku braku obornika (który można zastosować w maksymalnej dawce 40 t/ha) można zastąpić go odpowiednimi nawozami zielonymi. W tym celu najlepiej sprawdza się gorczyca, wysiewana w ilości 30 kg/ha, posiana wiosną i później przyorana. Pole przed sadzeniem powinno być odchwaszczone mechanicznie lub za pomocą środków chemicznych.

Dobrym terminem sadzenia jest wiosna, aby uniknąć ryzyka przemarznięcia drzewek zimą. Gdy tylko warunki glebowe na to pozwolą, należy drzewka posadzić jak najwcześniej - na przełomie marca i kwietnia. Do sadzenia wybiera się zwykle drzewka jednoroczne, gdyż takie lepiej się ukorzeniają i są silniejsze.

Zakładanie sadu morelowego [fot. M. Miłek]

Drzewka moreli przygotowane do sadzenia

Zaznaczenie wapnem miejsca pod sadzenie moreli

Świder do wiercenia dołków pod sadzenie moreli

Wytyczone i wywiercone dołki pod sadzenie moreli

Posadzony rząd moreli

Nawożenie drzewek po sadzeniu

Morele sadzi się w rozstawie 6 x 6 m, 6 x 5 m lub nawet 6 x 7 m (uprawiane na dużą skalę). W sadach intensywnych drzewka sadzi się w dużo mniejszej rozstawie - 4 x 4 m lub 4 x 3 m. Ilość drzewek potrzebnych do obsadzenia 1 ha waha się w granicach od 500 do 1000 szt. Co do zasady, drzewka sadzi się nieco głębiej niż rosły one w szkółce, tak aby miejsce szczepienia znalazło się nad powierzchnią gleby.

Dołek pod sadzenie możemy kopać ręcznie (w przypadku małej powierzchni) lub za pomocą świdra. Średnica (50 cm) i głębokość dołka (40 cm) powinny być odpowiednio duże, aby można było w nim swobodnie umieścić korzenie moreli. Miejsca pod rośliny wytyczamy przy pomocy taśmy mierniczej, tyczki lub palików, sznurka i wapna. W celu oznaczenia odległości między kolejnymi drzewkami możemy użyć wapna, którym posypujemy miejsce, gdzie ma rosnąć drzewko. Wyznaczenie prostych rzędów i odpowiednich odległości między drzewami ułatwi późniejsze prace pielęgnacyjne i zbiór.

W pierwszych dwóch latach drzewka należy zasilać nawozami azotowymi w ilości od 10 do 25 g N/m2 . Można to zrobić już podczas sadzenia drzewek, rozsypując nawóz w odległości 0,5 m od pnia drzewa. Po posadzeniu drzewka należy jednorazowo podlać od 5 do 10 litrami wody, co pozwoli na lepsze przyjmowanie się moreli.

Po posadzeniu drzewek należy dość radykalnie wykonać cięcie, polegające na usunięciu wszystkich pędów, które rosną zbyt nisko. Ma to na celu wyprowadzenie odpowiednio wysokiego pnia, który powinien wynosić ok. 50 cm. Pozostałe pędy również należy skrócić o 1/3 długości. Długość przewodnika powinna wynosić 0,5 m, licząc od najwyżej usytuowanego rozgałęzienia. Miejsce cięcia powinno być zabezpieczone odpowiednimi środkami zarejestrowanymi w aktualnym programie ochrony lub farbą emulsyjną z dodatkiem fungicydów.

Małgorzata Miłek