O dobrych praktykach rolniczych ograniczających eutrofizację wód

25 stycznia 2018 roku, w Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Odział w Radomiu, doradcy rolniczy z naszego Ośrodka brali udział w warsztatach pt. „Rolnictwo przyjazne środowisku Morza Bałtyckiego”. Ich organizatorem była Fundacja WWF Polska, a tematyka dotyczyła zjawiska eutrofizacji wód oraz dobrych praktyk rolniczych pozwalających je ograniczać.

W warsztatach uczestniczyli doradcy z ośrodków doradztwa rolniczego z całej Polski (m.in. z województw lubeskiego, łódzkiego, świętokrzyskiego oraz podkarpackiego). Zajęcia podczas warsztatów prowadzone były przez wybitnych specjalistów - Annę Sosnowską, specjalistkę WWF ds. ochrony ekosystemów morskich, Dorotę Metera, specjalistkę ds. rolnictwa ekologicznego reprezentującą firmę Bioekspert oraz Marka Krysztoforskiego, specjalistę ds. Rolnictwa Ekologicznego i Programów Rolnośrodowiskowych w CDR /O. Radom.

W trakcie warsztatów zaprezentowano praktyki rolnicze pozwalające zatrzymywać związki azotu i fosforu w gospodarstwie. Przedstawiono zjawisko eutrofizacji czyli przeżyźnienia, które jest obecnie największym wyzwaniem środowiskowym Morza Bałtyckiego. Wzrost materii organicznej w wodach morskich (zwłaszcza związków azotu i fosforu) prowadzi do masowego zakwitu sinic i glonów, co z kolei prowadzi do ograniczenia dostępu światła do głębszych warstw wody powodując zamieranie roślin, a to z kolei zagraża zwierzętom morskim, gdyż w warstwach przydennych tworzą się pustynie tlenowe. Zakwity glonów i sinic jest zjawiskiem naturalnym, ale na wodach Morza Bałtyckiego normy są już przekroczone. Przyczyną tego zjawiska jest gwałtowny rozwój rolnictwa i przemysłu - niedostatecznie oczyszczone ścieki przemysłowe i bytowe, nadmiar stosowanych na polach nawozów sztucznych i odcieki z niezabezpieczonych odchodów zwierzęcych. Aby walczyć z procesem eutrofizacji, należy ograniczyć antropogeniczne dopływy biogenów do wód, stosowanie nawozów sztucznych w rolnictwie oraz zredukować zawartości fosforanów w środkach piorących.

W celu zatrzymania związków azotu i fosforu w gospodarstwie należy stosować praktyki rolnicze przyjazne środowisku morskiemu, do których należą: utrzymanie okrywy roślinnej na glebie w okresie całorocznym, strefy buforowe wzdłuż cieków wodnych, zastosowanie technik i sprzętu rolnictwa precyzyjnego, sporządzanie i stosowanie planu nawożenia, płodozmian, wsiewki i międzyplon, uprawy bezorkowe i siew bezpośredni, strukturalne wapniowanie gleb, kompostowanie obornika, przechowywanie obornika w odpowiednich warunkach ograniczających odpływ, ograniczenie liczby zwierząt na hektar, kwaterowy wypas bydła, mokradła i stawy śródpolne, nasadzanie drzew i krzewów.

Magdalena Walasek

Anna Sosnowska - specjalistka WWF ds. ochrony ekosystemów morskich

Dorota Metera - specjalistka ds. rolnictwa ekologicznego reprezentującą firmę Bioekspert 

Marek Krysztoforski - specjalista ds. Rolnictwa Ekologicznego i Programów Rolnośrodowiskowych