Kanibalizm jest bardzo rozpowszechnionym problemem występującym zarówno w chowie i hodowli drobiu, jak i u ptaków dziko żyjących. Przyczyn tej patologii zachowań jest kilka i zazwyczaj nakładają się one na siebie. Za główne przyczyny występowania kanibalizmu u drobiu uważa się przede wszystkim zbyt duże zagęszczenie ptaków w pomieszczeniach hodowlanych przy zbyt małej wilgotności powietrza, oraz zbyt długie i intensywne oświetlenie ptaków hodowlanych, które razem potęgują stres i wzmagają u nich agresję co z kolei niekorzystnie wpływa na ogólna kondycję zwierząt. Również niedobór białka pochodzenia zwierzęcego w diecie ptaków jest jednym z najważniejszych czynników jaki może popchnąć ptaki do aktu kanibalizmu., oraz pozostałe niedobory pokarmowe, głównie: witamin z grupy B, wapnia, błonnika, oraz składników mineralnych mogą jedynie nasilać objawy wzajemnego wydziobywania się przez ptaki. Uważa się że na nietypowe zachowania ptaków duży wpływ ma też rodzaj pobieranej przez nie paszy. Sypka postać jest ponoć dłużej pobierana przez drób, co zaspokaja w pełni ich potrzebę dziobania. Nieregularne pory karmienia, oraz pojenia, a także zadawanie paszy w zbyt małej ilości wpływają negatywnie na zachowania ptaków, które się denerwują i zaczynają ze sobą walczyć o dostęp do paszy. Również zbyt szybkie/ łapczywe pobieranie paszy przez ptaki powoduje iż w pośpiechu zaczynają dziobać okoliczne nogi swoich sąsiadów, a smak mięsa i krwi pobudza je tylko do dalszego dziobania. Również złe rozmieszczenie i niewystarczająca ilość gniazd, karmideł i poideł w pomieszczeniu hodowlanym może stanowić przyczynę występowania agresywnych zachowań u drobiu hodowlanego. Kanibalizm mogą zapoczątkować także pasożyty zewnętrze, których ptaki chcąc się pozbyć wydziobują sobie rany, co z kolei przyciąga inne ptaki. Prawdą jest również to że ptaki mogą obgryzać się wzajemnie również z nudów, z ciśnięte razem na zatłoczonej powierzchni nie mają ciekawszych zajęć od obgryzania sąsiada. Ponadto widoczne obrażenia i rany na ptakach, z których wycieka krew, zachęca tylko inne ptaki do zabawy (dziobania). W większości przypadków kanibalizm występuje krzyżowo, co oznacza, że jeden osobnik dziobie drugiego, ale może zdarzyć się, że ptak dziobie sam siebie (przeważnie po kończynach). Wówczas mamy do czynienia z autokanibalizmem.
Warto pamiętać, że kanibalizm łatwo wchodzi ptakom w nawyk i nie znika nawet po usunięciu czynnika powodującego u nich dziobanie.
Najlepszym sposobem by zapobiegać zjawisku kanibalizmu u drobiu jest zastosowanie prewencji od samego początku. Czyli wyeliminować możliwość pojawienia się kanibalizmu u stada hodowlanego poprzez: stosowanie odpowiednich pomieszczeń hodowlanych, stosować odpowiedniego czasu, natężenia i źródło światła, odpowiednie zagęszczenie ptaków w kurniku, stosowanie odpowiedniej diety, oraz usuwanie z kurnika osobników z widocznymi ranami.
Rafał Sieroń
Źródło: Hodowca Drobiu nr.8/2018