RHD w praktyce - Manufaktura Skalbmierska

Od kilku lat istnienia rolniczego handlu detalicznego zauważamy różne podejście do tej formy działalności. W większości są to pozytywne opinie, jednak niektórzy mają obawy dotyczące spełnienia wymogów, formalności oraz kontroli organów nadzoru. Czy są jakieś trudności związane z podejmowaniem i prowadzeniem działalności? Na co warto zwrócić uwagę? Jak prowadzić działania marketingowe? Aby dowiedzieć się jak w praktyce wygląda prowadzenie rolniczego handlu detalicznego, odwiedziłam Manufakturę Skalbmierską - zaprzyjaźnione gospodarstwo, które od niedawna prowadzi przetwórstwo ramach RHD.

Adam Galbas, właściciel Manufaktury Skalbmierskiej (fot. z arch. gospodarstwa)

Gospodarstwo Adama Galbasa położone jest w małej wsi Krępice w gminie Skalbmierz w powiecie kazimierskim. Dominuje w nim produkcja roślinna. Pan Adam na powierzchni ok. 10 ha uprawia przede wszystkim rośliny oleiste i zbożowe, tj. rzepak, konopie włókniste, czarnuszkę, ostropest, pszenicę orkisz i inne. W prowadzonej działalności pana Adama wspierają żona oraz dzieci.

Początek działalności RHD

Od lipca 2021 r. rozpoczęto prowadzenie przetwórstwa w ramach RHD, po uprzednim złożeniu wniosku o wpis do rejestru zakładów do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Busku-Zdroju.

Pan Adam od dawna myślał o produkowaniu żywności wysokiej jakości. Jednak na realizację tego pomysłu zdecydował się dopiero w zeszłym roku. Głównym celem założenia działalności była chęć uzyskania wyższych przychodów z prowadzonej działalności rolniczej, przy jak najlepszym wykorzystaniu posiadanych zasobów i potencjału gospodarstwa. Na decyzję wpłynęły również uproszczone przepisy regulujące tę sprzedaż.

Miejsce i proces produkcji

Wszystkie czynności związane z tłoczeniem oleju wykonywane są w domowej kuchni. Tłoczenie odbywa się za pomocą prasy ślimakowej. W procesie produkcji rolnik korzysta z usług młyna.

Asortyment oferowanych produktów

W gospodarstwie dostępne są dwa rodzaje produktów uzyskanych z własnych upraw. Pierwszym są oleje zimnotłoczone, niefiltrowane, produkowane z siedmiu różnych gatunków roślin oleistych. Jest to olej rzepakowy, z czarnuszki, lnu, ostropestu, słonecznikowy, gorczycowy i konopny. Oleje można kupić w butelkach o różnej pojemności - od 100 ml, 250 ml, 500 ml do 1 litra. Drugim produktem jest mąka orkiszowa jasna i ciemna, pakowana w torebki papierowe o wadze 1 kg.

Sprzedaż i marketing

Głównym miejscem prowadzenia sprzedaży jest gospodarstwo, ale produkty sprzedawane są również przez internet, przede wszystkim platformy sprzedażowe: Allegro, OLX, świętokrzyski e-bazarek. Sprzedaż prowadzona jest również na targach, jarmarkach, kiermaszach, itp.

Dobrym sposobem na promocję są ulotki opisujące dokładnie oferowane produkty. Produkty promowane są i sprzedawane na stronach internetowych oraz firmowej stronie facebookowej. Zdecydowanie najlepszą formą promocji wytwarzanych produktów są targi i wystawy.

Gospodarstwo uczestniczyło w kilku dużych wydarzeniach, m.in. targi produktów ekologicznych ECO-STYLE w Kielcach, Międzynarodowe Targi Techniki Rolniczej AGROTECH w Kielcach - pod opieką ŚODR w Modliszewicach, targi zdrowej żywności i eko-produktów EcoSilesia w Katowicach, oraz Małopolskie Targi Żywności „Zasmakuj z Uniwersytetem Rolniczym” w Krakowie.

Na targach żywności oferowany asortyment cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony klientów, chcących kupić żywność dobrej jakości z pewnego źródła. Konsumenci są bardziej świadomi, chcą porozmawiać o produkcie bezpośrednio z producentem. Dowiedzieć się o jego właściwościach zdrowotnych, zastosowaniu i sposobie wytwarzania.

Zmiany w zasadach prowadzenia RHD

Według właściciela gospodarstwa nowe zasady sprzedaży znacznie ułatwiają zbywanie żywności. Ważną zmianą jest zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 100 tys. zł, a także zniesienie maksymalnych limitów żywności zbywanej konsumentowi finalnemu i możliwość sprzedaży produktów do zakładów prowadzących RHD na obszarze całego kraju.

Czy są jakieś utrudnienia?

Jedyną uciążliwością, z którą spotkał się gospodarz jest sprzedaż produktów do sklepów, restauracji i stołówek. Problem wynika z tego, iż właściciele woleliby, żeby produkty te były sprzedawane przez podmiot mający założoną działalność gospodarczą.

Czy ewidencja jest problemem?

Wiele osób obawia się prowadzenia dokumentów ewidencji sprzedaży. Jednak rolnik uważa, że z czasem czynność ta „wchodzi w nawyk”. W tym zakresie pomocna jest żona, która jest księgową.

Finansowanie prowadzenia działalności

Wszystkie działania od początku prowadzenia działalności przetwórczej były pokrywane z własnych środków. Rolnik myślał o skorzystaniu z programu ARiMR na przetwarzanie i sprzedaż produktów rolnych w ramach RHD, ale nie zdecydował się, ze względu na niestabilną sytuację na rynku. W przyszłości będzie miał na uwadze to wsparcie. Wskazuje, że dobrym rozwiązaniem byłoby wsparcie prowadzenia działalności RHD w formie premii.

Wpływ COVID-19 na działalność

Sytuacja pandemiczna utrudniła zakup produktów przez klientów indywidualnych bezpośrednio z gospodarstwa, szczególnie w okresie zimowym. Jednak przyczyniła się do wzrostu sprzedaży internetowej.

Planowane działania rozwojowe

Prowadzący działalność ma dużo pomysłów dotyczących rozwinięcia swojej działalności. Bierze pod uwagę zwiększenie asortymentu przetwarzanych produktów. Był pomysł o przejściu na ekologię. Rolnik uważa, że dobrym rozwiązaniem byłoby zaadoptowanie budynku gospodarczego do prowadzenia przetwórstwa. Nowatorskim rozwiązaniem byłoby także zastosowanie automatów do sprzedaży.

 Marta Borek