Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach Modliszewice, ul. Piotrkowska 30, 26-200 Końskie

Dni pola ŚODR Modliszewice

Demonstracje upowszechnieniowe Kolekcje roślin uprawnych Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe (PDO)

Zobacz ortofotomapę pola (w nowej karcie)

Na czym gospodarujemy?

Pole doświadczalne ŚODR Modliszewice jest położone w Modliszewicach, oddalone około 200 m do siedziby Ośrodka, przy trasie 746. Zajmuje łącznie powierzchnię 23,55 ha. Występują na nim gleby bielicowe należące do kompleksu zbożowo-pastewnego mocnego, klasy bonitacyjnej IIIa, IIIb i IVa. Zawartość próchnicy wynosi 2%, odczyn pH gleby od 5,6 do 6,0. Zawartość składników pokarmowych wynosi: fosforu wysoka i bardzo wysoka, potasu wysoka, magnezu średnia, mikroelementów średnia.

Jak przezimowały rośliny, jaka była wiosna?

Tegoroczna zima okazała się zupełnie wyjątkowa, była łagodna i ciepła. W ogóle nie odnotowaliśmy opadów śniegu i wysokich spadków temperatur. Nie wystąpiły ekstremalnie niskie temperatury, które mogłyby spowodować wymarznięcia lub wysmolenia. Dlatego też po zimie nie było zaoranych plantacji. Wznowienie wegetacji ozimin obserwowaliśmy wyjątkowo wcześnie. A mieliśmy nietypową sytuację z powodu braku przerwania wegetacji roślin i spoczynku zimowego. Stan uwilgotnienia gleby po obfitych opadach w lutym (około 70 mm) był zadawalający. Początek marca przyniósł również niewielkie opady około 12 mm.

Wiosenne prace polowe rozpoczęliśmy bardzo wcześnie, bo już w połowie lutego. Siewy zbóż jarych i plantacji łubinu białego udało się wykonać bardzo wcześnie. Dobra wilgotność gleby z lutego pozwoliła na wystarczające rozkrzewienie zbóż ozimych i wschody zbóż jarych. Jednak dalszy przebieg wiosny okazał się bardzo niekorzystny dla przebiegu wegetacji roślin. Utrzymujący się od 15.03 do 29.03 zupełny brak opadów (0 mm) oraz znaczne spadki temperatury nocami (początek kwietnia do -9 stopni C) zahamowały wzrost roślin ozimych i zaburzyły wschody i krzewienie zbóż jarych. Oziminy wykazywały przeżółknięcia, nekrozy i przebarwienia spowodowane przymrozkami i suszą glebową. W wielu przypadkach występujące przymrozki i susza utrudniały prawidłowe działanie środków ochrony roślin.

Warunki wilgotnościowe poprawiły dopiero opady deszczu na przełomie kwietnia i maja (około 30 mm). Jednak cały czas występowały noce z przymrozkami i niskie temperatury w ciągu dnia, co w dalszym ciągu spowalniało wzrost roślin. Wyraźne ocieplenie nastąpiło dopiero od 25 maja, co w połączeniu z opadami (około 25 mm) poprawiło zdecydowanie stan roślin jarych i ozimych. Mimo bardzo zimnej i suchej wiosny, opady majowe i te z początku czerwca poprawiły stan roślin i dały nadzieję na dobre plony. Dużo będzie zależało od dalszego przebiegu pogody podczas kłoszenia, dojrzewania i zbioru zbóż.

Jakie prace prowadzimy na naszym polu?

  1. Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe: 
    1. Pszenica ozima - 32 badane odmiany
    2. Pszenżyto ozime - 17 badanych odmian
    3. Owies - 15 badanych odmian
    4. Pszenica jara -18 badanych odmian
    5. Ziemniaki - 10 badanych odmian
    6. Łubin żółty - 4 badane odmiany
    7. Bobik - 6 badanych odmian

  2. Kolekcje upowszechnieniowe nowych odmian:
    1. Jęczmienia jarego - 18 odmian
    2. Jęczmienia ozimego - 7 odmian
    3. Żyta ozimego - 10 odmian 
    4. Pszenżyta ozimego - 5 odmian
    5. Pszenicy ozimej - 21 odmian 
    6. Owsa - 9 odmian 
    7. Pszenicy jarej - 12 odmian
    8. Pszenżyta jarego - 4 odmiany 
    9. Mieszanek poplonowych i mieszanek miododajnych - 24 odmiany
    10. Roślin bobowatych:     
      • łubinu wąskolistnego - 8 odmian
      • łubinu żółtego - 2 odmiany
      • łubinu białego - 2 odmiany
      • grochu - 14 odmian
      • bobiku - 3 odmiany

  3. Demonstracje upowszechnieniowe o większych areałach:
    1. Pszenica jara - odmiany Tybalt i Goplana
    2. Jęczmień jary - odmiany Farmer i Radek
    3. Owies - odmiany Bingo i Breton
    4. Pszenica ozima - odmiana Comandor
    5. Pszenżyto ozime - odmiana Sekret
    6. Łubin Biały - odmiana Dieta

Relacja ze szkolenia inaugurującego Wirtualne Dni Pola 2020
„Wybrane problemy integrowanej ochrony roślin uprawnych
na terenie województwa świętokrzyskiego”


Stosowanie chemicznych środków ochrony roślin to jeden z najpowszechniejszych sposobów zwalczania organizmów szkodliwych roślin i ochrony plonów, jednak często stosowane są one nadmierne i w sposób nie zawsze uzasadniony, co niesie ze sobą liczne niebezpieczeństwa, takie jak:

  • presja na środowisko naturalne i ograniczanie bioróżnorodności;
  • pojawianie się szkodników odpornych na działanie tych środków;
  • obecność pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych w ilościach zagrażających zdrowiu konsumentów.

Potrzeba rozwiązania tych problemów, mając jednocześnie na uwadze zapewnienie ochrony upraw i zachowanie opłacalności ekonomicznej produkcji, doprowadziły do opracowania podstaw integrowanej ochrony roślin, czyli systemu w którym do ochrony upraw przed szkodnikami wykorzystuje się w szczególności metody niechemiczne minimalizujące zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt i środowiska. Integrowana ochrona roślin polega na stosowaniu wiedzy o organizmach szkodliwych roślin (o ich biologii i szkodliwości) w celu określenia optymalnych terminów dla podejmowania działań je zwalczających, a także wykorzystuje naturalne występowanie organizmów pożytecznych, w tym drapieżców i pasożytów organizmów szkodliwych dla roślin.

Właśnie tej tematyce poświecono szkolenie pt. "Wybrane problemy integrowanej ochrony roślin uprawnych na terenie województwa świętokrzyskiego", które odbyło się w poniedziałek 29 czerwca w siedzibie Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach, i które skierowane było dla rolników i doradców rolnych z województwa świętokrzyskie.

Wśród szczegółowej tematyki szkolenia pojawiły się takie zagadnienia jak:

  • nowe zagrożenia ze strony agrofagów dla Polski i Unii Europejskiej,
  • gospodarka wodna gleb - zrównoważone nawożenie i nawadnianie,
  • ważne gospodarczo gatunki szkodników zbóż i rzepaku - ocena stopnia porażenia, progi ekonomicznej szkodliwości, monitorowanie, możliwości ich zapobiegania i zwalczania,
  • rozpoznawanie objawów chorób, uszkodzeń powodowanych przez szkodniki oraz chwastów w uprawach zbóż i rzepaku.

Wykłady prowadzone były przez naukowców Instytutu Ochrony Roślin - Państwowego Instytutu Badawczego, w tym Zakładu Mykologii, Centrum Badań Organizmów Kwarantannowych, Inwazyjnych i Genetycznie Zmodyfikowanych, Terenowej Stacja Doświadczalnej w Rzeszowie oraz Wydziału Rolnictwa i Bioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczy w Poznaniu.

Podsumowaniem części wykładowej była wizyta na polu doświadczalnym ŚODR Modliszewice, podczas której skonfrontowano przedstawioną wiedzę teoretyczne z praktyką rolniczą na konkretnych uprawach, na których starano się również zaprezentować sposoby rozpoznawania poszczególnych szkodników i chorób roślin. 

Piotr Witczak
Kierownik Działu Technologii Produkcji Rolniczej i Doświadczalnictwa

O problemach integrowanej ochrony roślin w Modliszewicach [fot. M. Wiaderny]

 

Rozpoznawanie objawów chorób i szkodników na polu doświadczalnym [fot. E. Musiał, M. Wiaderny]

 

do góry