Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach Modliszewice, ul. Piotrkowska 30, 26-200 Końskie

Czym jest SIR?

Struktura SIR

Koncepcja wsparcia innowacji w Unii Europejskiej zrodziła się z konieczności znalezienia dla całej wspólnoty ścieżki szybkiego rozwoju. W obliczu wzrostu globalnego zapotrzebowania na żywność wynikającego z ciągle rosnącej liczby ludności, pojawia się presja zwiększania wielkości produkcji. Wzrost produkcji, w sytuacji kurczących się zasobów naturalnych (wody) i ograniczonych czynników produkcji (ziemi), może odbywać się jedynie poprzez wzrost efektywności. Stąd dużą rolę w jego osiągnięciu w rolnictwie odegrać mają szeroko rozumiane innowacje, które zarówno na poziomie europejskim jaki i krajowym będą silnie wspierane.

W opublikowanym w 2013 roku rankingu Innovation Union Scoreboard (IUS) Polska pod względem innowacyjności zajęła 4. miejsce od końca. Aby zmienić ten stan rzeczy, a tym samym wspierać działania innowacyjne w rolnictwie powstała na poziomie krajowym „Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich” (w skrócie SIR).

SIR ma charakter otwarty co oznacza, że jej członkami mogą być wszystkie podmioty zaangażowane w rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich. Koordynatorem krajowym SIR-u jest Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, a na poziomie wojewódzkim ośrodki doradztwa rolniczego.

Czym jest innowacja?

Innowacja jest to wdrożenie nowego lub istotnie ulepszonego produktu (wyrobu lub usługi), nowego lub istotnie ulepszonego procesu, nowej metody marketingu lub nowej metody organizacji w zakresie praktyk biznesowych, organizacji miejsca pracy bądź relacji ze środowiskiem zewnętrznym (Oslo Manual 2005, OECD/Eurostat).

W nowej perspektywie zmianie uległo same podejście do innowacyjności. Dzisiejsze rolnictwo musi rozwiązywać różne problemy (zmiany klimatu, zrównoważony rozwój) co rozszerza zakres problemów występujących w gospodarstwach. Wymaga to włączania samych rolników jako ważnego źródła wiedzy. Jednym słowem uważa się, że proces innowacji obejmuje wiele różnych powiązań, a innowacje to nie tylko praca w laboratoriach, ale także praca w sieciach, w których współpracują przedstawiciele różnych środowisk. Oznacza to, że innowacje powstają w ramach współpracy wielu partnerów.

Założeniem jest, aby wspomnieni wyżej partnerzy, przy pomocy SIR-u łączeni byli w tzw. grupy operacyjne. Grupy te finansowane będą w ramach działania „Współpraca” ze środków PROW 2014-2020 (celem tego działania jest wzmocnienie więzi pomiędzy rolnictwem, produkcją żywności, leśnictwem a badaniami naukowymi). Wsparcie dotyczyć będzie tworzenia i funkcjonowania grup operacyjnych oraz realizacji przez te grupy konkretnych projektów innowacyjnych. Wsparcie nie jest dostępne pojedynczo dla przedsiębiorstw, rolników, czy instytutów, lecz tylko dla grupy operacyjnej.

Aby ułatwić odnajdowanie i łączenie partnerów w grupy operacyjne w ośrodkach doradztwa rolniczego powołani zostali tzw. brokerzy innowacji. Już teraz udzielą oni wszelkich informacji na temat SIR-u, zakładania oraz funkcjonowania grup operacyjnych. Wszystkich chętnych do współpracy i do stworzenia ewentualnej grupy operacyjne zachęcamy do kontaktu z naszymi brokerami oraz do dodania się do bazy partnerów SIR. Zapisanie się do bazy do niczego nie obliguje, a brokerom ułatwi ewentualny kontakt.

Cel główny SIR:

Wspieranie innowacji w rolnictwie, produkcji żywności, leśnictwie i na obszarach wiejskich.

Cele szczegółowe SIR:

  1. Ułatwianie tworzenia oraz funkcjonowania sieci kontaktów pomiędzy rolnikami, podmiotami doradczymi, jednostkami naukowymi, przedsiębiorcami sektora rolno-spożywczego oraz pozostałymi podmiotami wspierającymi wdrażanie innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
  2. Ułatwianie wymiany wiedzy fachowej oraz dobrych praktyk w zakresie innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
  3. Pomoc w tworzeniu grup operacyjnych na rzecz innowacji oraz pomoc w opracowaniu projektów przez grupy operacyjne i partnerstwa na rzecz innowacji.

Zadania CDR w ramach SIR

  • koordynacja wdrażania SIR na poziomie krajowym;
  • współpraca z jednostką centralną w zakresie identyfikacji partnerów KSOW działających w ramach SIR na poziomie krajowym i międzynarodowym;
  • identyfikacja potrzeb i problemów związanych z funkcjonowaniem SIR na poziomie krajowym oraz przekazywanie ich jednostce centralnej;
  • opracowanie, we współpracy z jednostką centralną, kryteriów oceny stosowanych przy wyborze operacji związanych z SIR, zgłaszanych do dwuletnich planów operacyjnych;
  • udział w Grupie Roboczej, Grupach Tematycznych i w strukturach innych podmiotów związanych z SIR;
  • ułatwianie partnerom KSOW tworzenia sieci kontaktów w ramach SIR na poziomie krajowym;
  • opracowanie metodyki tworzenia i identyfikowania operacji dotyczących SIR oraz gromadzenie i rozpowszechnianie informacji na temat tych operacji;
  • utworzenie i prowadzenie baz danych zawierających operacje, wyniki badań naukowych i prac rozwojowych oraz przykłady dobrych praktyk w
  • zakresie innowacji w rolnictwie, produkcji żywności, leśnictwie i na obszarach wiejskich;
  • współpraca z jednostką centralną w prowadzeniu na portalu KSOW bazy danych partnerów KSOW w zakresie dotyczącym SIR;
  • gromadzenie i rozpowszechnianie informacji na temat sieci EPI, na temat odkryć naukowych i nowych technologii mających znaczenie dla innowacji oraz wymiana wiedzy w zakresie innowacji z innymi państwami;
  • prowadzenie działań promocyjnych na rzecz innowacji w rolnictwie, produkcji żywności, leśnictwie i na obszarach wiejskich;
  • zbieranie od WODR i partnerów KSOW działających w ramach SIR propozycji działań do planu działania i operacji do dwuletnich planów operacyjnych w zakresie dotyczącym SIR w województwie,
  • opracowanie projektu planu działania i projektów dwuletnich planów operacyjnych w zakresie dotyczącym SIR;
  • realizacja planu działania na poziomie krajowym w zakresie dotyczącym SIR na podstawie dwuletnich planów operacyjnych;
  • podnoszenie wiedzy i umiejętności partnerów KSOW w zakresie zarządzania operacjami wykorzystującymi wyniki badań naukowych i prac rozwojowych oraz sposobów współpracy w ramach tych operacji;
  • opracowanie, we współpracy z WODR, co pół roku informacji i co dwa lata sprawozdania z realizacji dwuletnich planów operacyjnych oraz co roku sprawozdania z realizacji planu działania w zakresie dotyczącym SIR;
  • zapewnienie świadczenia usług przez brokerów innowacji, o których mowa w Programie, zwanych dalej „brokerami”, w ramach CDR na poziomie krajowym;
  • współpraca z jednostkami naukowymi, instytucjami i organizacjami, działającymi na rzecz innowacji, siecią EPI oraz z innymi państwami w zakresie innowacji.

Zadania Wojewódzkich Ośrodków Doradztwa Rolniczego (16) w ramach SIR:

  • wyszukiwanie i aktywizowanie partnerów KSOW do współpracy w zakresie wdrażania operacji innowacyjnych w rolnictwie, produkcji żywności, leśnictwie i na obszarach wiejskich w województwie;
  • identyfikacja potrzeb i problemów związanych z funkcjonowaniem SIR w województwie oraz przekazywanie ich CDR i jednostkom regionalnym;
  • ułatwianie partnerom KSOW tworzenia sieci kontaktów w ramach SIR w województwie;
  • współpraca z CDR, w szczególności przy prowadzeniu baz danych, w zakresie dotyczącym województwa, zbieraniu propozycji działań i operacji oraz opracowaniu informacji i sprawozdań.
  • gromadzenie i rozpowszechnianie wyników badań naukowych i prac rozwojowych, a także informacji na temat wdrażania nowych rozwiązań oraz dobrych praktyk w zakresie innowacji w województwie;
  • informowanie o możliwości współpracy w ramach operacji w ramach SIR w województwie;
  • uczestnictwo w wojewódzkich grupach roboczych i grupach tematycznych,
  • przygotowanie, we współpracy z brokerami i partnerami KSOW działającymi w ramach SIR, propozycji działań do planu działania i operacji do dwuletnich planów operacyjnych w zakresie dotyczącym SIR w województwie oraz przekazywanie ich CDR;
  • realizacja planu działania w województwie w zakresie dotyczącym SIR na podstawie dwuletnich planów operacyjnych;
  • podnoszenie wiedzy i umiejętności partnerów KSOW i działających w ramach SIR w województwie, w zakresie przygotowania i realizacji
  • operacji wykorzystujących wyniki badań naukowych i prac rozwojowych;
  • zapewnienie świadczenia usług przez brokerów w ramach WODR w województwie;
  • zapewnienie udziału doradców w grupach operacyjnych Europejskiego Partnerstwa Innowacyjnego oraz stała współpraca z tymi grupami.

Grupa Tematyczna d.s. Innowacji w Rolnictwie

W skład grupy wejdą przedstawiciele administracji rządowej, NCBR, doradztwa rolniczego, jednostek naukowo-badawczych oraz przedstawiciele organizacji branżowych.

Zadania Grupy:

  • Określenie obszarów działania Grupy Tematycznej;
  • Identyfikacja priorytetów strategicznych i głównych obszarów działania Sieci Innowacji w Rolnictwie (SIR) na poziomie krajowym;
  • Przygotowanie propozycji dla Grupy Roboczej KSOW;
  • Wymiana wiedzy i doświadczeń w zakresie innowacji w rolnictwie.

Grupy Zadaniowe (Focus Groups):

W skład grup zadaniowych wchodzić będą pracownicy merytoryczni jednostek doradztwa rolniczego oraz stosownie do obszaru tematycznego przedstawiciele jednostek naukowo-badawczych (instytuty, uczelnie wyższe), przedstawiciele organizacji branżowych.

Zadania Grup:

  • Określenie zakresu działań Grupy Zadaniowej ;
  • Identyfikacja priorytetów strategicznych w ramach Grup Zadaniowych i głównych obszarów działania w ramach Sieci Innowacji w Rolnictwie;
  • Przygotowanie propozycji dla Grupy Tematycznej d.s. Innowacji w Rolnictwie;
  • Wymiana wiedzy i doświadczeń w zakresie innowacji w rolnictwie w ramach Grupy Zadaniowej.

Proponowane obszary dla Grup Zadaniowych:

  • Produkcja roślinna (w tym integrowana ochrona roślin)
  • Produkcja zwierzęca (w tym dobrostan zwierząt)
  • Rolnictwo ekologiczne i ochrona środowiska
  • Agrobiznes (w tym małe przetwórstwo)
  • Rozwój obszarów wiejskich

Zakłada się stosownie do specyficznych problemów i potrzeb możliwość tworzenia innych obszarów działania grup zadaniowych.

Państwowe Instytuty Badawcze i Wyższe Uczelnie - rola i zadania:

  • Prowadzenie badań niezbędnych do wdrożenia nowego rozwiązania (innowacji)
  • Przekazywanie tematyki i wyników badań do praktyki poprzez platformę SIR oraz na konferencjach, seminariach i spotkaniach z interesariuszami SIR;
  • Inicjowanie powstawania partnerstw na rzecz innowacji w rolnictwie;
  • Udział w Grupach Operacyjnych i współpraca z brokerami;
  • Udział przedstawicieli w Grupie Roboczej ds. KSOW, Grupie Tematycznej d.s. Innowacji w Rolnictwie oraz Grupach Zadaniowych;
  • Przygotowanie i zgłaszanie propozycji tematów/projektów do planu działania SIR na lata 2014-2020 oraz dwuletnich planów operacyjnych SIR.

Zadania Brokerów Innowacji w ramach SIR:

  • Identyfikacja potencjalnych partnerów na obszarze działania brokera oraz nawiązanie z nimi kontaktów/współpracy oraz prowadzenie działań aktywizujących
  • Pomoc w tworzeniu i organizacji grupy operacyjnej, pomoc w przygotowywaniu potrzebnych dokumentów formalnych związanych z funkcjonowaniem grupy
  • Pomoc w przygotowaniu min. planu biznesowego operacji oraz analizy wykonalności danego przedsięwzięcia
  • Udzielenie pomocy w przygotowaniu wniosku o przyznanie funduszy na realizację projektu wdrożeniowego
  • Stałe monitorowanie pracy grupy operacyjnej, przy której tworzeniu broker miał udział

Grupy Operacyjne

Stworzone na potrzeby konkretnych projektów ukierunkowanych na opracowywanie innowacyjnych rozwiązań dla konkretnych wyzwań. Połączenie różnych kompetencji (praktyczne i naukowe), niezbędnych do wykonania konkretnego działania. Grupy służące praktycznemu wykonania działań, zorientowane na wyniki, współpracujące z podmiotami bezpośrednio zaangażowanymi w dane działanie. Składające się z różnych podmiotów, w tym rolnicy, naukowcy, doradcy, przedsiębiorcy, organizacje pozarządowe.

Zadania:

  • Tworzenie i realizacja konkretnych projektów innowacyjnych ukierunkowanych na znajdowanie i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań dla szczególnych wyzwań i nowych możliwości;
  • Wiązanie różnych umiejętności (praktycznych i teoretycznych - naukowych), potrzebnych przy realizacji projektu bądź zadania;
  • Działania ukierunkowane na praktyczne rezultaty dla grupy;
  • Uzyskiwanie korzyści z interakcji przy współtworzeniu projektu („zarażanie się pomysłami”).
do góry