Program dla polskiego ziemniaka

Problemem, z którym boryka się od wielu lat polska branża ziemniaka jest podwyższona wykrywalność bakterii Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus (Cms) o statusie kwarantannowym, powodującej bakteriozę pierścieniową ziemniaka.

Pomimo licznych działań w ostatnich latach Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORIN), nie udało się ograniczyć jej występowania na terenie całego kraju. Konsekwencjami takiego stanu jest praktyczny zanik eksportu polskich ziemniaków ze względu na obowiązujące prawo UE, dotyczące bezpieczeństwa fitosanitarnego, a to z kolei powoduje w branży dość często nadwyżkę podaży nad popytem krajowym i kłopoty producentów ziemniaka ze sprzedażą swych zbiorów oraz uzyskiwanie relatywnie niskiej ceny.

Kolejnym negatywnym zjawiskiem ostatnich lat w polskiej branży ziemniaczanej jest import do naszego kraju ziemniaków z cieplejszych stref klimatycznych, znakowanych, bardzo często niesłusznie, jako ziemniaki wczesne oraz import z krajów Europy Zachodniej ziemniaków po długotrwałym okresie przechowywania.

By uruchomić w przyszłości eksport polskich ziemniaków Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w 2018 roku opracowało, przy współpracy przedstawicieli branży, "Program dla Polskiego Ziemniaka", który prawdopodobnie zacznie obowiązywać od 2020 roku, czyli od przyszłego sezonu.

Celem niniejszego programu jest wyeliminowanie bakterii Clavibacter michiganensis ssp. Sepedonicus z profesjonalnej produkcji ziemniaka w Polsce, zapewnienie swobodnego dostępu dla polskich ziemniaków do rynków pozostałych państw członkowskich UE i w konsekwencji poprawa opłacalności krajowej produkcji ziemniaka.

Osiągnięcie wymienionych celów będzie wymagało podjęcia szeroko zakrojonych, komplementarnych działań w obszarach i problemach:

Uzyskanie profesjonalnej produkcji ziemniaka, wolnej od bakterii Clavibacter michiganensis ssp. Sepedonicus.

• wprowadzenie obowiązku wysadzania ziemniaków wolnych od bakterii Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus,
• realizację dopłat do powierzchni obsadzonych kwalifikowanymi sadzeniakami ziemniaka,
• realizację wsparcia dla gospodarstw, w których wykryto bakterię Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus,
• ułatwienie w zagospodarowywaniu porażonych bulw ziemniaka,
• zapewnienie szkoleń dla rolników z „bioasekuracji fitosanitarnej”.

Wyeliminowanie nieprawidłowości na krajowym rynku ziemniaka

• wprowadzenie przepisów zobowiązujących do podawania kraju pochodzenia w przypadku obrotu ziemniakami oraz właściwego oznaczania ziemniaków młodych,
• zwiększenie kar za naruszenia przepisów dotyczących produkcji i obrotu ziemniakami,
• prowadzenie ukierunkowanych kontroli zdrowotności, znakowania i jakości w obrocie ziemniakami;

Promocja polskiego ziemniaka na rynku krajowym i rynkach zagranicznych.

Przewiduje się, że program będzie realizowany przez okres czterech lat. Zakłada się, że okres ten pozwoli na osiągnięcie poprawy zdrowotności upraw ziemniaka w celu wprowadzenia plonu do obrotu handlowego, w stopniu pozwalającym na zniesienie dodatkowych wymagań związanych z eksportem ziemniaków do pozostałych państw członkowskich.

Grzegorz Klusek

Opracowano na podstawie materiałów z MRiRW oraz Agro Serwis