Cydr, zwany inaczej jabłecznikiem to niskoalkoholowy napój powstający z przefermentowanego soku z dojrzałych jabłek, o wyglądzie od lekko mętnego po klarowny i niskiej zawartości alkoholu - od 1,2 do 8,5%. Odznacza się świeżym, lekko słodkawym aromatem oraz kwaskowo-orzeźwiającym smakiem. Napoj ten jest idealny na lato, ponieważ dobrze gasi pragnienie. Moda na picie cydru przyszła do nas z zachodu, głównie z Wielkiej Brytanii. W ciągu ostatnich lat cydr zdobywa na naszym rynku dużą popularność - wpływ na to miało także nałożone przez Rosję embargo na jabłka . Sama produkcja cydru nie jest trudna i przypomina nieco produkcję domowego wina.
W świetle obowiązujących w Polsce przepisów prawa produkcja cydru, wina, piwa, jak i nalewek ze spirytusu - na własny użytek - jest całkowicie legalna. Warunkiem jest użycie do produkcji spirytusu opatrzonego znakiem akcyzy, popularnie zwanym banderolą. Inaczej jest w przypadku produkcji alkoholu etylowego (bimbru), za którego pędzenie grozi od 1 do 2 lat więzienia - w zależności od skali produkcji. Cydr i inne niskoalkoholowe napoje domowej produkcji możemy pić sami, jak i częstować nimi rodzinę i znajomych. Należy pamiętać o tym, że tak przygotowanego alkoholu nie wolno nam sprzedawać, jeżeli nie posiadamy na to odpowiednich zezwoleń.
Cydr w domowych warunkach możemy zrobić na dwa sposoby - wykorzystać własnoręcznie przygotowany sok z jabłek bądź gotowy, zakupiony w sklepie. Z doświadczenia wiem, że doskonale nadaje się do tego celu sok 100% z jabłek, sprzedawany w jednym z popularnych dyskontów.
Do produkcji alkoholowego napoju potrzebne będą:
Do sporządzenia około 15 litrów cydru będziemy potrzebować 15 litrów gotowego soku z jabłek (nie nektaru). Sok zlewamy do uprzednio umytego i zdezynfekowanego fermentatora. Należy zadbać o odpowiednie napowietrzenie soku wlewając go z wysokości, tak aby się spienił. Podobny efekt można uzyskać odpowiednio mocno mieszając/wstrząsając fermentatorem. Dostarczy to odpowiednią ilość tlenu, potrzebną drożdżom w procesie fermentacji.
Kolejny krok to dodanie wcześniej uwodnionych drożdży. Uwodnienie drożdży polega na dodaniu suchych drożdży z torebki do szklanki wypełnionej w połowie przegotowaną i odstaną wodą, schłodzoną do temperatury 20-25°C. Nie należy przekrzaczać tej wartości - temperatura powyżej 30°C zabija drożdze! Po dodaniu drożdży odstawiamy na 20-30 minut, a następnie mieszamy zdezynfekowaną wrzątkiem łyżką, wlewamy do fermentatora i dodajemy pożywkę. Pożywka ma za zadanie dostarczyć drożdżom potrzebnego białka, którego w soku z jabłek jest niewiele.
Następnie zamykamy nasz fermentator i nalewamy wody do rurki fermentacyjnej poniżej zaznaczonego poziomu i odstawiamy go w ciemne miejsce o temperaturze 18-25°C, na maksymalnie 2 tygodnie. Po upływie tego czasu, gdy wszystko już odfermentowało, zlewamy nasz napój za pomocą gumowego węża znad osadów drożdżowych do garnka lub fermentatora z kranikiem.
Aby nagazować cydr po fermentacji, dodajemy cukier - w ten sposób pobudzamy pozostałe w napoju drożdże do pracy (wtórna fermentacja-refermentacja). Można to zrobić na dwa sposoby - dodać bezpośrednio do każdej butelki (4 g cukru na każde 0,5 l napoju) lub do garnka (8 g na na każdy 1 l). Po wsypaniu cukru mieszamy odkażoną łyżką.
Następnie rozlewamy nasz napój do butelek, po czym je kapslujemy lub zakręcamy - w zależności jakich butelek użyjemy. Staramy się nie nalewać butelek do pełna - należy zostawić nieco wolnej przestrzeni w szyjce butelki. Nie wolno także przekraczać podanej ilości cukru do refermentacji ani zlewać do butelek niedofermentowanego cydru - takie działanie może doprowadzić do przegazowania, a nawet wybuchania butelek.
Prawidłowo zabutelkowany cydr należy odstawić w ciemne i ciepłe miejsce na okres około tygodnia - podobnie jak wcześniej fermentator. Po tym czasie cydr jest już dobrze nagazowany i można go przenieść w chłodne miejsce, gdzie będzie przechowywany (np. do piwnicy). Cydr po odpowiednim schłodzeniu nadaje się już do picia, a przechowywany w odpowiednich warunkach może stać nawet kilka miesięcy. Pozostaje już tylko delektować się w upalne dni własnoręcznie przygotowanym napojem.
Recepturę można modyfikować wedle własnego gustu. Jeżeli lubimy bardziej słodkie napoje, to do soku jabłkowego możemy dodać niefermentowalnego przez drożdże cukru (np. ksylitol - cukier brzozowy), którego drożdże nie zamienią na alkohol, a nada on cydrowi słodki smak. Jeżeli natomiast zależy nam na wyższej zawartości alkoholu, wówczas dodajemy cukru białego. Podany przeze mnie powyżej przepis pozwoli na przygotowanie ok. 5-procentowego cydru. W internecie znajdują sie odpowiednie kalkulatory, które pozwalają wyliczyć ilośc cukru, jaką należy dodać, aby uzyskać napój o pożądanej zawartości alkoholu. Do produkcji cydru przyda się także alkoholomierz służący do mierzenia zawartości alkoholu w gotowym produkcie - w formie spławika lub refraktometru. Jego koszt mieści się w granicach 30-120 zł.
Jeżeli ktoś nie lubi jabłek, nic nie stoi na przeszkodzie aby przygotować taki napój z gruszek (Perry), czy pomarańczy. Oryginalny smak można uzyskać także mieszając soki z różnych owoców. Zachęcam Państwa do zabawy i przygotowania własnego cydru. Smacznego!
Rafał Sieroń