Soja jest jedną z najbardziej wartościowych roślin uprawnych. Podobnie jak inne rośliny bobowate jest ona doskonałym przedplonem dla roślin okopowych oraz zbożowych. Zaopatruje glebę w azot, współżyjąc z bakteriami brodawkowymi oraz przyczynia się do znacznego wzrostu zawartości próchnicy w glebie. Gatunek ten nie jest atakowany przez patogeny grzybowe oraz szkodniki, co powoduje zmniejszenie nakładów na środki ochrony roślin. Do siewu, pielęgnacji i zbioru można używać maszyn, które są dostępne w każdym gospodarstwie np.: siewnik zbożowy, buraczany oraz kombajn zbożowy. Siew i zbiór właściwie dobranych odmian nie przyczynia się do spiętrzenia prac polowych oraz pozwala na lepszą organizację prac w gospodarstwie. Dodatkowo nasiona soi stanowią źródło łatwo przyswajalnego białka.
Soję powinno się uprawiać na stanowiskach o wysokiej kulturze rolnej, szybko nagrzewających oraz o uregulowanym odczynie pH w glebie. Nie powinno się jej wysiewać na glebach podmokłych, zlewnych, jak również na glebach piaszczystych i zakwaszonych.
Soja posiada wysokie wymogi termiczne. Optymalne warunki kiełkowania oraz początkowego wzrostu mieszczą się w granicach od 10 do 15°C, natomiast gleby od 8 do 10°C. Należy ona do roślin dnia krótkiego, co w praktyce oznacza, że w warunkach dnia długiego gatunek ten opóźnia kwitnienie, przedłuża wegetację a w konsekwencji jego zbiór. Wymagania te powodują, że uprawa soi powinna odbywać się w najcieplejszych regionach naszego kraju np.: Podkarpaciu, Małopolsce, Wielkopolsce oraz na Pomorzu Zachodnim.
W okresie wschodów rośliny negatywnie na jej kiełkowanie oraz późniejszy rozwój wpływają bardzo ulewne deszcze. Występują one tuż po siewie i powodują znaczne zmniejszenie wartości retencyjnych gleby.
Soja najczęściej jest uprawiana po zbożach, które pozostawiają wolne stanowiska od chwastów i są średnio zasobne w azot. Dobrym pomysłem jest także uprawa tego gatunku po kukurydzy, aczkolwiek należy zwrócić uwagę na herbicydy stosowane w uprawie kukurydzy. Nie zaleca się uprawy soi po zakończeniu uprawy rzepaku ze względu na duże ryzyko związane z porażeniem roślin zgnilizną twardzikową.
Długość wegetacji soi wynosi 120-135 dni lub dłużej. W ostatnich latach na polskim rynku znacznie przybyło odmian soi. Niestety nie wszystkie odmiany zostały przebadane przez COBORU, dlatego też bardzo trudno określić ich walory oraz ich przydatność do uprawy w Polsce.
W Polsce uprawa soi ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników. Trzeba szczerze przyznać, że uprawa soji w Polsce dopiero startuje. Polskie rolnictwo czeka więc wiele pracy w sferze hodowli i dopracowania poszczególnych elementów agrotechniki. Badania przeprowadzane nad tą cenną roślina wciąż trwają i być może za jakiś czas będziemy mogli uprawiać soję na szeroką skalę.
Jakub Lipnicki
Źrodła: