Powrót do dawnych metod uprawy - o bronowaniu

Bronowanie to zabieg uprawowy wykonywany broną bierną lub aktywną, który spełnia wiele funkcji. Jego głównym celem jest pokruszenie brył oraz skorupy glebowej, przez co w znacznym stopniu zmniejszają są ubytki wody z gleby. Bronowanie pozwala również skutecznie pozbyć się wschodzących chwastów oraz umożliwia przykrycie materiału siewnego, nawozów mineralnych i środków ochrony roślin. Do zalet bronowania można także zaliczyć wyrównanie powierzchni gleby oraz stymulowanie zboża do szybszego krzewienia. Zabieg bronowania pozwala na przerwanie cyklu rozwojowego chorób oraz wielu groźnych szkodników.

Zboża jare po raz pierwszy powinno bronować się 5-7 dni po zasiewie, a drugie bronowanie wykonać w fazie tzw. piórkowania, czyli wschodów zbóż. Natomiast kolejny zabieg możemy wykonać dopiero po wytworzeniu czwartego liścia i w razie potrzeby powtórzyć po tygodniu. Nie należy bronować zbóż w okresie od wschodów do wykształcenia przez nie czwartego liścia, ponieważ są one wtedy bardzo wrażliwe na uszkodzenia mechaniczne, przez co może dojść do przerzedzenia całej plantacji, co przełoży się później na niższy plon.  W zbożach ozimych zabieg bronowania pozwala zwalczyć łagodne objawy pleśni, a także wspomaga krzewienie roślin. Poprzez przerwanie systemu kapilarnego ogranicza straty wody z gleby i powoduje dotlenienie korzeni. Pierwsze bronowanie zbóż ozimych należy wykonać w okresie 2-3 dni po rozsianiu nawozu azotowego, natomiast drugie powinno się wykonać po 10-14 dniach od momentu przeprowadzenia pierwszego zabiegu. Jesienią bronujemy zboża tylko do momentu wschodów, później już nie wykonujemy tego zabiegu ze względu na możliwość odsłonięcia węzła krzewienia i tym samym gorsze przezimowanie zbóż. Kolejne zabiegi bronowania zbóż ozimych możemy wykonać dopiero wiosną.

Nie powinno się wykonywać zabiegu bronowania na podłożu zbyt wilgotnym, gdyż może to doprowadzić do mazania podłoża i zaburzenia stosunków wodno-powietrznych w glebie, co przełoży się negatywnie na tempo wschodów roślin. Zabiegu bronowania nie należy też przeprowadzać na glebie przesuszonej, ponieważ doprowadzi on jedynie do rozpylenia ziemi, a nie kruszenia brył.  Bronowanie należy wykonywać ukośnie do rzędów przed wschodami i po wschodach, gdy rośliny mają nie więcej niż 5 cm wysokości. Nie należy wykonywać zabiegu bronowania wzdłuż, gdyż zęby wyrwą wiele roślin.

Bronowanie pozwala również na zniszczenie chwastów w uprawie roślin motylkowych, np. w uprawie grochu, który z powodu powolnego początkowego wzrostu łatwo ulega zachwaszczeniu. Mechaniczne odchwaszczanie z użyciem brony jest możliwe bezpośrednio po siewie lub po wschodach od fazy 2-3 liści grochu. Odchwaszczanie z użyciem lekkiej brony jest możliwe od siewu do okresu, w którym delikatna łodyżka nadliścieniowa grochu znajduje się pod powierzchnią gleby i elementy robocze narzędzi pielących, nie mają z nią kontaktu. Nie należy bronować grochu w okresie wschodów. Bronowanie przed wschodami grochu nie jest uzasadnione na plantacji odchwaszczanej herbicydami o działaniu doglebowym. Bronowanie najlepiej przeprowadzić w warunkach mniejszego uwilgotnienia tkanek roślin i gdy wierzchnia warstwa gleby jest sucha. Chwasty są niszczone najskuteczniej w najmłodszych fazach wzrostu.

Barbara Górska

Źródło:

1. golden-seeds.pl/czy-i-jak-bronowac-po-siewie/
2. farmer.pl/produkcja-roslinna/ochrona-roslin/przeprosiny-z-brona,43094.html