Jedną z najstarszych metod konserwowania żywności jest suszenie. Dzięki obniżeniu zawartości wody w warzywach, owocach a także grzybach, możemy na dłużej zachować ich smak, zapach i aromat. Suszone warzywa można dodawać do zup, sosów i mięsnych potraw. Owoce poddane suszeniu są znakomitym dodatkiem do wypieków, a ponieważ nie zawierają wiele kalorii, są przysmakami dietetycznymi.
Są różne metody suszenia warzyw i owoców min. na suszarce, grzejniku, w piekarniku i metoda naturalna - na słońcu. Najlepszą z nich jest metoda naturalna. Aby uchronić produkty przed szkodliwym działaniem rosy i wilgoci można je suszyć w pomieszczeniach, ale tak by nie były zakurzone i stale dopływało do nich świeże powietrze. Produkty rozkłada się na gęstej siatce, najlepiej naciągniętej na jakieś ramy - gdyż wtedy powietrze dochodzi również od dołu. Można suszyć produkty w piekarniku, najlepiej elektrycznym, ale wiąże się to ze sporymi kosztami energii.
Suszarka elektryczna to jedna z najłatwiejszych metod suszenia. Warto wybrać model który będzie miał co najmniej dwa stopnie mocy suszenia, różniące się temperaturą i siłą nadmuchu. Dzięki temu można będzie dostosować moc do potrzeb konkretnych produktów. Bardziej równomierne suszenie zapewni funkcja powietrza obiegowego. Od późnej jesieni przez kwartał można suszyć owoce na grzejnikach, ale wcześniej należy pamiętać o tym by grzejniki dobrze umyć. Można przed rozłożeniem owoców położyć papier śniadaniowy.
Do suszenia powinno się przygotować odpowiednią grubość plastrów - nie grubsze niż 0,5 cm (za wyjątkiem nektarynek, brzoskwiń, śliwek i innych owoców miękkich, które mogą być suszone pocięte na ćwiartki).
Myślę, że każdy z nas lubi czasem schrupać chipsy. Klasyczne chipsy ziemniaczane warto zastąpić chipsami jabłkowymi. Do ich wykonania potrzebujemy ładne, niepoobijane jabłka. Następnie musimy je dokładnie umyć i wydrążyć środek. Przygotowane jabłka należy pokroić na talarki o grubości około 2 mm, a następnie ułożyć na blaszce wyłożonej pergaminem i suszyć w temperaturze 100-150°C na najniższej półce piekarnika z termoobiegiem przez około 1,5 godziny. Jeśli jabłka są mniej soczyste to skrócić czas suszenia.
Suszenie jabłek zależy od ich gatunku - najlepiej sprawdzają sie odmiany całkiem suche. Jabłka na początku będą miękkie, jednak kiedy wystygną staną się bardziej chrupkie. Po ususzeniu należy chipsy jabłkowe przełożyć do pojemnika i przechowywać w suchym miejscu.
Suszenie śliwek nie jest trudne i w zasadzie nie wymaga dużo pracy. Śliwki do suszenia powinny być całkowicie dojrzałe, zdrowe i jędrne. Śliwki należy najpierw przepłukać wrzątkiem, aby usunąć z powierzchni woskowy nalot, który może utrudnić parowanie wody. Następnie wysuszyć na sitku, pozbawić pestek i umieścić na blaszce do pieczenia wyłożonej pergaminem. Wstawić do piekarnika i suszyć najpierw w niskiej temperaturze 60°C, aby zapobiec ich przegrzaniu, przypaleniu i pękaniu oraz nadmiernemu przesuszeniu.
Proces suszenia przyspieszy funkcja termoobiegu, a jeśli piekarnik takowej funkcji nie posiada to dobrze jest pozostawić uchylone drzwiczki piekarnika, co pozwoli na lepszy przepływ ciepłego powietrza. Śliwki możemy pozostawić w piekarniku na dobę, lub suszyć na raty. Najpierw suszyć w temperaturze 50°C przez 4 godziny, a drugiego dnia w temperaturze 60°C przez kolejne 4 godziny. Zamiast w piekarniku śliwki możemy wysuszyć w suszarce elektrycznej. Wówczas unikniemy przypalenia i owoce wysuszą się znacznie szybciej.
Banany należy obrać ze skórki, obciąć brzegi i pokroić w plasterki o grubości 3-4 mm, a następnie ułożyć na blaszce wyłożonej pergaminem. Można posypać odrobiną cynamonu lub delikatnie polać miodem aby były słodsze i piec w temperaturze 250°C przez około 15 minut. Chipsy powinny być chrupkie. Pergamin można natłuścić oliwą, aby chipsy się nie przyklejały.
Suszenie warzyw trzeba przeprowadzić dość umiejętnie, aby zachowały naturalny smak, kolor, aromat a przede wszystkim cenne składniki. Do suszenia nadają się warzywa z jak najmniejszą zawartością wody. Suszyć możemy również warzywa korzeniowe, naciowe i liściowe w niskich temperaturach w suszarce, albo na wolnym powietrzu. Inne rodzaje warzyw poddajemy działaniu temperatury 60-70°C.
Świeże, zielone liście natki pietruszki musimy dobrze wypłukać. Następnie należy usunąć grubsze łodygi i rozłożyć na blasze wyłożonej papierem śniadaniowym. Jeśli będziemy je suszyć w piekarniku to należy nastawić temperaturę z termoobiegem do 40°C, jeżeli w suszarce - 40 °C. Można też suszyć na świeżym powietrzu. Właściwie wysuszoną nać pokruszyć i przechowywać w zakręconym słoju. Podobne suszenie możemy przeprowadzić przy koperku.
Musimy najpierw oczyścić i gotować we wrzącej wodzie aż zmięknie. W ten sposób warzywo zachowuje dużo prowitaminy A. Kiedy marchewka wystygnie to kroimy ją na 3 milimetrowe talarki i suszymy w temp 60°C. Po godzinie zwiększamy temperaturę do około 80°C. Suszymy tak przez około 3 godziny. Warzywa wymagają różnej temperatury i czasu suszenia. Warzywa naciowe - do 50 °C, korzeniowe - 60 °C, strączkowe - 40 °C. Kiedy warzywa podeschną po 4- 6 godzin suszenia można zwiększyć im temp do max 70°C. Susz jest gotowy po 24 godzinach.
Halina Szymańska