Szarek komośnik w tym roku stanowi duże zagrożenie dla upraw buraka cukrowego. Szkodnik żerując na roślinach w fazie liścieni, zjada całą część nadziemną łącznie ze stożkiem wzrostu. Powoduje to wypadanie roślin na plantacji i zmniejszenie obsady, a w skrajnych przypadkach całkowite jej zniszczenie.
Wg „Atlasu chorób i szkodników buraka” PWRiL, dorosły okaz szkodnika to chrząszcz, z rodziny ryjkowcowatych, długości 11-16 mm, z głową wydłużoną w krótki, spłaszczony ryjek. Szaro-czarne ciało pokryte jest gęstymi szarymi do brązowych łuseczkami i włoskami. Na każdej pokrywie biegnie czarny, ukośny pasek bez łusek. Szarek występuje przede wszystkim w rejonach suchych i ciepłych, gdzie wyrządza znaczne szkody wśród wschodów i młodych siewek. Żeruje głównie w porze wieczornej i nocnej, ale często widoczny jest także podczas słonecznego, ciepłego dnia. Zjadanie młodych siewek, które kiełkują z zaprawianych nasion osłabia aktywność szarka. W okresie, kiedy buraki mają 6-8 liści, samice składają jaja kilka centymetrów pod powierzchnią gleby, w pobliżu roślin żywicielskich ( oprócz buraka żywią się chwastami, jak komosą, szarłatem ). Białawe, beznogie larwy z głową żółtobrązową i z mocnym narządem gębowym gryzącym, wygryzają rany w korzeniu głównym. W ciągu lata dorastają, przebywając cały czas pod powierzchnią ziemi, a pod koniec lipca i w sierpniu przepoczwarczają się.
Plantacja, na której żeruje szarek komośnik, wymaga przeprowadzenia zabiegu zwalczania tego szkodnika. Jedynym, dopuszczonym przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w okresie od 15 marca do 12 lipca 2018 r., chemicznym środkiem ochrony roślin jest Proteus 110 OD. Zalecana dawka środka dla jednorazowego zastosowania 0,5 -0,75 I/ha. Maksymalna liczba zabiegów wynosi 2. Drugi zabieg należy wykonać po upływie 10 dni od pierwszego oprysku. Proteus 110 OD jest środkiem owadobójczym w formie zawiesiny olejowej do rozcieńczania wodą, o działaniu kontaktowym i żołądkowym. Zawiera dwie substancje czynne: tiachlopryd (związek z grupy neonikotynoidów) - 100 g/l i deltametrynę (związek z grupy pyretroidów - 10 g/l). W roślinie działa systemicznie.
W celu ochrony buraków cukrowych środek należy stosować zapobiegawczo od fazy 2 liści buraków (BBCH 12) na plantacjach o wysokim stopniu zagrożenia szkodnikiem lub interwencyjnie natychmiast po stwierdzeniu obecności szkodnika na plantacji od fazy widocznych 2 liści. Pełną ochronę należy zakończyć do fazy BBCH 35, gdy powierzchnia liści buraków pokrywa 50 proc. powierzchni gleby. Zabieg wykonuje się w późnych godzinach wieczornych lub nocnych, w chwili żerowania szkodnika na plantacji.
Opracowano na podstawie Atlasu chorób i szkodników buraka” PWRiL i informacji zawartych w Zezwoleniu MRiRW na stosowanie śor.
Krystyna Chrabąszcz
zdjęcie nagłówkowe Asproparthenis punctiventris (Germar, 1824) © Boris Loboda, na licencji CC BY-NC-ND 3.0
http://ukrbin.com/show_image.php?imageid=32429