Nowy ład dla pszczół

Spadek liczebności owadów zapylających w Europie wzbudził obawy środowisk naukowych oraz całego społeczeństwa, a zwłaszcza rolników. Owady zapylające, takie jak pszczoły, odgrywają olbrzymią rolę w zapylaniu i tworzeniu plonu. Aż 4/5 roślin uprawnych musi być zapylona, aby wydać plon. Owady zapylające przyczyniają się również do bioróżnorodności.

Wartość pracy pszczół w Europie oszacowano na 5 mld euro. Produkty pszczele, takie jak miód, pyłek, kit i pierzga, są cenne dla zdrowia człowieka i znajdują zastosowanie w żywieniu oraz apiterapii.

Zmiana inicjatywy na rzecz owadów zapylających

Komisja Europejska przygotowała dokument zmierzający do ochrony owadów zapylających. W dokumencie przedstawiono podstawowe działania mające na celu zapobieganie spadkowi ich liczebności oraz wzrostu ochrony tych owadów. Główne cele i zadania do realizacji to:

1. Poszerzanie wiedzy na temat spadku liczebności owadów zapylających, jego przyczyn i konsekwencji.
2. Poprawa ochrony owadów zapylających i przeciwdziałanie przyczynom spadku ich liczebności.
3. Mobilizacja społeczeństwa oraz propagowanie strategicznego planowania i współpracy na wszystkich szczeblach.

W ramach pierwszego tematu zostaną zbudowane systemy monitorowania owadów zapylających w Europie (np. Eu-Poms) oraz monitorowania bioróżnorodności (np. EMBAL). Wspierane będzie prowadzenie badań naukowych w ramach programu Horyzont. Prowadzona będzie również wymiana wiedzy i popularyzacja wyników prac badawczych.

Temat drugi będzie realizowany poprzez zwiększenie ochrony owadów zapylających i ich siedlisk. Planuje się zwiększenie ilości siedlisk i bazy pożytków pszczelich poprzez zwiększenie bioróżnorodności rolniczej oraz ilości roślin miododajnych. Ograniczenie negatywnego wpływu pestycydów będzie osiągnięte poprzez właściwe stosowanie, odpowiedni dobór, termin stosowania oraz przestrzeganie okresu prewencji. Rola roślin inwazyjnych zostanie ograniczona. Będzie również badany wpływ zmian klimatycznych, takich jak ciepłe zimy, na przeżywalność i rozwój pszczołowatych.

Temat trzeci to angażowanie całego społeczeństwa w działania na rzecz ochrony owadów zapylających. W ramach tego tematu planowane są konkursy dla dzieci i młodzieży, propagowanie rozwoju pszczelnictwa oraz edukacja pszczelarzy.

Polityka państwa powinna uwzględniać tematy związane z ochroną owadów zapylających i wspierać pszczelarzy w rozwoju produkcji pszczelarskiej. W przygotowanym przez Polskę Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 znajdują się działania pomocowe dla produkcji pszczelarskiej.

Krzysztof Domagała

Źródło: KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW. Zmiana inicjatywy UE na rzecz owadów zapylających. Nowy ład na rzecz owadów zapylających {SWD(2023) 18 final}