Jako pierwsi soję jako pożywienie zaczęli wykorzystywać Chińczycy ok. 1100 r. p.n.e. W Japonii nasiona soi pojawiły się na początku naszej ery, a do Europy dotarły w XVI w. W Chinach, Japonii i Korei soja nazywana jest świętą rośliną i odgrywa ważną rolę w kuchniach narodowych tych krajów. W Europie dopiero w latach 60-tych ubiegłego wieku znalazła szersze zastosowanie w żywieniu człowieka jako źródło wartościowego białka.
Soja zawiera 34% białka o wysokiej wartości biologicznej oraz nienasycone kwasy tłuszczowe (18%) zapobiegające powstawaniu miażdżycy. W jej składzie znajdują się liczne makro- i mikroelementy o dużym znaczeniu dla zdrowia: potas, fosfor, wapń, magnez i żelazo. Soja wyróżnia się wysoką zawartością witamin z grupy B: B1 ,B2, B6 pozytywnie działających na układ nerwowy człowieka, a także błonnik korzystnie wpływający na trawienie i obniżający poziom cholesterolu w organizmie.
Właściwości prozdrowotne soi
- Zmniejsza ryzyko zachorowania na miażdżycę, obniża poziom cholesterolu. Za ochronne działanie na serce odpowiadają izoflawony zawarte w soi, które działają jak przeciwutleniacze - niszczą wolne rodniki szkodliwe dla zdrowia.
- Może zapobiegać niektórym chorobom nowotworowym dzięki zawartości fitoestrogenów.
- Zmniejsza ryzyko zachorowań na osteoporozę, wzmacnia kości.
- Estrogeny sojowe mogą łagodzić skutki menopauzy u kobiet.
- Produkty sojowe (napoje, desery) to cenne źródło pożywienia dla osób z nietolerancją laktozy występującej w mleku.
- Lecytyna sojowa usprawnia pamięć i koncentrację, pozytywnie wpływa na układ nerwowy i sercowo-naczyniowy.
Najbardziej znane produkty sojowe
- olej sojowy,
- mleko sojowe,
- mąka sojowa,
- kiełki sojowe,
- sos sojowy,
- tofu - twaróg otrzymywany z mleka sojowego,
- tempeh - zamiennik mięsa, wytwarzany jest z ziaren soi poddawanych fermentacji.
Wiele produktów sojowych jest wykorzystywanych w diecie wegetariańskiej.
Ważne!
- W żywieniu człowieka może być stosowana tylko soja wolna od GMO.
- Soja jako alergen stanowi zagrożenie dla alergików.
Krzysztof Domagała