Zrównoważona żywność w Polsce

Rolnictwo zrównoważone to produkcja zdrowej, wysokiej jakości żywności w sposób przyjazny środowisku (ochrona gleby, wody, powietrza), dbający o dobrostan zwierząt i chroniący bioróżnorodność, a także zapewniający dochody rolnikom. To właśnie ten model rozwoju produkcji żywności propaguje FAO (Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa).

Zrównoważona produkcja żywności

Wyróżniamy trzy podstawowe modele produkcji żywności.

1. Produkcja metodami konwencjonalnymi - jest to model wykorzystujący intensywne technologie z wysokim zużyciem nawozów i środków ochrony roślin. Taki model dominował w wielu krajach zachodniej Europy.
2. Produkcja ekologiczna - jest to model oparty na gospodarowaniu z wykorzystaniem naturalnych metod. Nawozy i wybrane środki ochrony roślin stosuje się w minimalnych ilościach. Jest to metoda produkcji żywności wysokiej jakości. Regulują ją stosowne przepisy prawne - podlega procesowi certyfikacji i kontroli przez jednostki certyfikujące.
3. Model zrównoważony_­ - dynamicznie rozwijający się model produkcji żywności.

Duży wkład w rozwój rolnictwa zrównoważonego mają Stany Zjednoczone, gdzie działa wiele organizacji, instytutów, uczelni rolniczych popularyzujących ten model produkcji rolnej. Idea rolnictwa zrównoważonego zyskuje także coraz większe znaczenie w Europie. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego uważa model zrównoważonego rozwoju za najbardziej właściwy i odpowiedni dla europejskiego rolnictwa. Dążenie do zrównoważonej produkcji rolnej to także jeden z celów strategii Europejskiego Zielonego Ładu w rolnictwie.

W Polsce od wielu lat naukowe podstawy dla rozwoju rolnictwa zrównoważonego tworzą IUNG-PIB w Puławach oraz inne instytuty badawcze. Rozwój rolnictwa zrównoważonego i ekologicznego należą do priorytetów działalności jednostek doradztwa rolniczego. Resort rolnictwa opracował także Strategię zrównoważonego rozwoju wsi rolnictwa i rybactwa 2030, którą wymienione wyżej jednostki starają się realizować.

Raport stowarzyszenia ASAP

Od kilkunastu lat na rzecz rozwoju rolnictwa zrównoważonego działa Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego ASAP. Stowarzyszenie we współpracy z ekspertami międzynarodowej firmy konsultingowej Accenture opracowało raport pt. „Zrównoważona żywność w Polsce”. W Raporcie tym przedstawiono charakterystykę rynku żywności zrównoważonej oraz perspektywy jego rozwoju.

Konsument chętnie wybiera produkty bardzo dobrej jakości o przystępnej cenie, wyprodukowane z poszanowaniem środowiska. Wielu konsumentów ceni sobie również tzw. lokalność produktów. Konsumenci w badaniach ankietowych stwierdzili konieczność odpowiedniego oznakowania żywności wyprodukowanej w zrównoważony sposób. Ułatwiłoby to wybór spośród wielu produktów spożywczych.

Rozwój rynku produktów rolnictwa zrównoważonego może w przyszłości ułatwić zbyt wyprodukowanych artykułów oraz zwiększyć dochody rolników.

Krzysztof Domagała

Źródło: Zrównoważona żywność w Polsce - Raport Polskiego Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego ASAP