Dzięki pracy hodowców roślin powstają nowe odmiany, które cechują się większym plonowaniem, poprawą zdrowotności, zwiększeniem odporności na choroby oraz poprawą cech jakościowych. Jak powstaje kwalifikowany materiał siewny i dlaczego warto go stosować?
Wytwarzanie kwalifikowanego materiału siewnego z rozmnożeń bazowych odbywa się na plantacjach firm nasiennych i współpracujących z nimi rolników. Plantacje te są pod kontrolą PIORIN. Muszą one spełniać określone wymogi dotyczące m.in. izolacji przestrzennej, płodozmianu, zrównoważonego nawożenia i integrowanej ochrony roślin.
Na plantacjach nasiennych prowadzona jest selekcja, czyli usuwanie samosiewów innych roślin lub roślin o cechach niepożądanych. Podczas wegetacji wykonywane są zabiegi zwalczania chwastów, chorób i szkodników. W trakcie zbioru kombajnem dba się o to, aby nie uszkodzić zbieranych nasion. Możemy to osiągnąć poprzez odpowiedni termin zbioru i prawidłowe ustawienie parametrów pracy kombajnu. Materiał siewny musi cechować się odpowiednią wilgotnością i czystością.
Firmy nasienne po zakupie wyprodukowanego materiału dokonują czyszczenia i wykonują oceny laboratoryjne. Cały proces wytwarzania kwalifikowanego materiału siewnego jest monitorowany i kontrolowany, prowadzone są oceny polowe laboratoryjne, tożsamości i czystości odmianowej. Odpowiednio przygotowany materiał siewny jest zaprawiany, pakowany i etykietowany.
Kategoria materiału siewnego |
Nazwa stopnia kwalifikacji |
Symbol stopnia kwalifikacji |
Kolor etykiety |
Elitarny |
przedbazowy |
PB III |
biała z fioletowym paskiem |
bazowy |
PB II |
biała |
|
Kwalifikowany |
pierwszego rozmnożenia |
C/1 |
niebieska |
drugiego rozmnożenia |
C/2 |
czerwona |
|
trzeciego rozmnożenia |
C/3 |
czerwona |
Zakup kwalifikowanego materiału siewnego zapewnia wysiew określonej odmiany o wysokiej jakości i czystości. Wyliczając MTZ (masę tysiąca ziarniaków) i zdolność kiełkowania danej odmiany możemy zasiać odpowiednią zalecaną ilość nasion. Kupując kwalifikowany materiał siewny otrzymujemy nasiona profesjonalnie zaprawione. Dobór odpowiedniej odmiany o wyższej zdrowotności pozwala na mniejsze zużycie środków ochrony roślin - jest to podstawa integrowanej ochrony roślin.
Wysiewając kwalifikowany materiał siewny uzyskujemy wyższe, lepszej jakości plony. Jest to przyjazna środowisku metoda wzrostu plonów, z zachowaniem zasad zrównoważonego rolnictwa.
Kupując kwalifikowany materiał siewny, rolnicy mają możliwość skorzystania z dopłat w ramach pomocy de minimis. Zwiększenie kwoty tych dopłat pozwoliłoby zwiększyć ilość kupowanego kwalifikowanego materiału siewnego przez rolników, co w konsekwencji spowodowałoby zwiększenie środków dla firm hodowlanych i rozwój rolnictwa.
Krzysztof Domagała
Źródło: Odmiany roślin. Hodowla nasiennictwo i ochrona prawna. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa 2021